آشنایی با خواص و مضرات پیاز

پیاز دارای ترکیبات گوگردی‌، قند‌، کلسیم‌، املاح سدیم و پتاسیم‌، ید‌، سیلیس‌، آهن‌، فسفر و ویتامین‌های A.B.C می‌باشد‌. پیاز دارای اسانس مخصوصی می‌باشد که در اثر پختن از بین می‌رود‌.

 

مواد موجود در ۱۰۰ گرم پیاز:

کروم                    ۲۴٫۸۰ میکرو گرم
ویتامین ث              ۱۰.۲۴ میلی گرم
فیبر                      ۲٫۸۸ گرم
منگنز                    ۰٫۲۲ میلی گرم
ویتامین ب ۶           ۰.۱۹ میلی گرم
تریپتوفان                 ۰٫۰۳ گرم
فولات                   ۳۰٫۴۰ میکروگرم
پتاسیم                 ۲۵۱٫۲۰ میلی گرم
فسفر                 ۵۲٫۸۰میلی گرم
مس                    ۰٫۱۰ میلی گرم

خواص داروئی پیاز:

•  پیاز از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و دارای خواص بسیاری است.
• پیاز ادرارآوری قوی است و خام و پخته آن هر دو این اثر را دارند.
• پیاز منبع مهمی‌از فلاونوئید و فنول هستند که مطالعات نشان‌داده‌اند که از سرطان و بیماری قلبی ـ عروقی جلوگیری می‌کند.
•  برای رفع گاز معده از تنطور پیاز می‌توان استفاده کرد. مقادر مصرف آن ۱۰تا ۱۵قطره است که باید در آب حل کرده و مصرف نمود‌.
•  برای رفع دردهای عصبی شربت پیاز بهترین دارو است شربت پیاز به این صورت تهیه می‌شود‌: ۱۰۰ گرم پیاز خام را با ۴۰۰ گرم آب مخلوط کرده و بپزید تا له شود سپس ۴۰۰ گرم قند روی آن بریزید و بگذارید که جوش بزند تا قند حل شود سپس آن را صاف کنید و در یخچال قرار دهید‌.

•  همانطور که گفته شد پیاز دارای انسولین گیاهی است و استفاده از آن قند خون را پائین می‌آورد‌. بیماران مبتلا به مرض قند باید حتماً هر روزه از آن استفاده کنید‌.
• اگر پیاز را له کنید و در زیر شکم شخصی که مبتلا به احتباس ادراری است قرار دهید ادرار را باز می‌کند‌.
• پیاز نیم پز برای سوختگی‌ها نیز مؤثر است.
•  پیاز خام محرک قلب است.
•  پیاز باکتری‌کش است.
•  پیاز تقویت‌کننده و نرم‌کننده سینه است. برای این منظور پیاز را آب پز کرده و بخورید.
• پیاز سنگ کلیه را خرد می‌کند‌.
• پیاز پخته ملین است‌.
•  برای رفع خارش چشم چند قطره آب پیاز را در چشم بچکانید‌.
• برای درمان سنگینی گوش آب پیاز را در گوش بچکانید‌.
•  ماسک پیاز روی صورت خون را به‌طرف صورت می‌کشاند و رنگ صورت را درخشان می‌کند‌.
•  پیاز لثه‌ها را محکم می‌کند‌.
•  پیاز کلسیم دارد دندان‌ها و استخوان‌ها را تقویت می‌کند و از نرمی استخوان جلوگیری می‌کند‌.
•  پیاز معالج عفونت‌های مجاری تنفسی از قبیل ورم گلو‌، برنشیت‌، گریپ و آسم می‌باشد‌.
•  برای رفع سموم بدن پیاز توصیه می‌شود‌.
• برای درمان اسهال از پوست پیاز استفاده کنید بدین صورت که پوست پیاز را بشوئید و در مقداری آب به مدت ده دقیقه بجوشانید، سپس آن را در داخل دستمالی ریخته و فشار دهید تا شیره آن گرفته شود. بعدا این شیره را با شکر شیرین کنید و روزی چند فنجان از آن را بشوئید تا اسهال کاملاً از بین برود.
•  اگر پشه یا زنبور شما را گزید فوراً یک پیاز را بریده و روی محل گزیدگی بگذارید درد و خارش فوراً ساکت می‌شود‌.
•  پیاز ترشی را برای از بین بردن یرقان و تقویت معده و روده و زیاد شدن اشتها مصرف می‌کنند‌.
•  تخم پیاز گرم و خشک است و برای ازدیاد نیروی جنسی مصرف می‌شود‌.
•  اگز از تخم پیاز پمادی درست کنید و روی سر ببندید از ریختن مو جلوگیری می‌کند‌.

مصرف پیاز در بارداری:

پیاز حاوی اسیدآمینه های متیونین و سیستئین، اسیدفولیک و ویتامین های K، B1، B6 و C می باشد.

حفظ چربی مناسب در زمان بارداری، پایین آوردن قند خون و پیشگیری از دیابت زمان بارداری، جلوگیری از نقص لوله عصبی در نوزاد، سم زدایی از بدن و بالاخره افزایش سطح ایمنی مادر در حین بارداری از جمله مزایایی است که برای مصرف پیاز در دوران بارداری ذکر شده است.

البته مصرف زیاد آن می تواند منجر به سوزش سر دل شود.

البته تهوع، استفراغ، آبریزش بینی،  خشکی پوست و حتی در موارد شدید شوک آنافیلاکسی از عوارض جانبی مصرف پیاز برای کسانی است که نسبت به پیاز آلرژی دارند.

تذکرات مهم:

• حتماً شنیده‌اید که در قدیم برای اینکه کسی از اسرار علمی سر درنیاورد آنها را با مرکب نامرئی می‌نوشتند و مرکب نامرئی چیزی غیر از آب پیاز نیست‌.
• در خاتمه برای اینکه بوی پیاز شما را ناراحت نکند و اشک از چشمان شما جاری نشود می‌توانید پیاز را زیر آب شیر پوست بگیرید یا اینکه پیاز را در داخل ظرف بزرگ آب قرار دهید و در آب آن را پوست بکنید‌.
• پیاز خام فعالیت معده را زیاد می‌کند و در نتیجه ترشح اسید کلریدریک را تشدید می‌کند‌. بنابراین کسانی‌که ناراحتی معده دارند ممکن است سوزش و درد در معده خود حس کنند‌. این‌گونه اشخاص باید پیاز پخته مصرف کنند که ترشحات دستگاه هاضمه را منظم کرده اشتها را زیاد و دل درد و نفخ معده را درمان می‌کند‌.
• برای آنکه پیاز زود هضم شود و آنهائی که معده حساس دارند بتوانند آنرا بخورند و از خواص آن استفاده کنند باید موقع پختن پیاز مقداری شکر روی آن بریزید و این عمل هضم پیاز را آسان‌تر خواهد کرد‌.
•  اگر از بوی پیاز ناراحت می‌شوید می‌توانید بعد از خوردن پیاز برای رفع بوی آن باقلا پخته و یا گردوی پخته و یا نان سوخته بخورید‌.
• ترکیب‌های سمی و مسمومیت‏زایی در جوانه پیاز وجود دارد که می‏تواند سرطان‌زا باشد، بنابراین از مصرف پیاز  جوانه‌زده پرهیز کنید یا اینکه قسمتی از آنها را که جوانه ندارد، مصرف کنید.

مضرات:

•  پیاز چون گرم است برای کسانی‌که طبع گرم دارند مضر است و اسراف در خوردن آن موجب فراموشی و سردرد می‌شود‌.
• از مصرف پیاز در دوره شیردهی بپرهیزید زیرا علاوه بر نفخ زا بودن تاثیرات زیادی بر طعم شیر داشته تا جایی که با بدبو و بدطعم کردن شیر موجبات امتناع شیرخوار از مصرف شیر را فراهم خواهد کرد.
• مصرف زیاد آن می تواند منجر به سوزش سر دل شود.

چگونگی انتخاب و ذخیره کردن پیازها:

چگونگی انتخاب و تهیه پیازها به نوع پیازها و خواص آنها و همچنین تفاوتهای زیادی مثل خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی آن بستگی دارد.
پیازهایی انتخاب کنید که تمیز هستند و شکل خوبی داشته‌باشند و هیچگونه شیار یا شکافی روی آنها نباشد و پوستشان ترد و خشک باشد. آنهایی که جوانه زده‌اند یا نشانه‌هایی از کپک دارند را انتخاب نکنید. همچنین پیازهای درجه ۲ که لکه‌هایی صاف دارند و گردن آنها مرطوب و دارای لکه‌های سیاهی هستند را انتخاب نکنید چون اینها نشانه فاسد شدن هستند.

مدت زمان ذخیره‌سازی پیازها به نوع آنها بستگی دارد. آنهایی که خیلی بدبو هستند مثل پیاز زرد را می‌توان مدت زمان بیشتری به نسبت نوع شیرین آن مثل پیاز سفید نگهداری کرد. همه پیازها را باید جدا از سیب زمینی نگهداری کرد، چون آنها رطوبت و گاز اتیلن را به خود جذب می‌کنند که باعث فساد پیازها می‌شوند.
باقیمانده پیاز خرد شده را باید در یک کیسه پلاستیک یا یک ظرف در‌دار نگهداری کرد و بایستی تا یکی دو روز آینده استفاده شوند، چون پیازها اکسیده می‌شوند و مواد غذایی خود را سریعاً از دست می‌دهند. پیاز پخته در یک ظرف کیپ بهتر مزه خود را حفظ می‌کند و میتوان آن را تا چند روز نگهداری کرد.
هرگز آنها را در یک ظرف فلزی نگهداری نکنید چون این کار باعث تغییر رنگ آنها می‌شود. می‌توان پیاز پوست گرفته و خرد شده را فریز کرد ولی این کار باعث می‌شود که بعضی از طعمهای خود را از دست بدهند.

گردآوری و تنظیم: گروه هفت گنج – اختصاصی ۷ گنج