فواید یُد برای بدن انسان

–  ید در بدن یک انسان سالم و بالغ حدود 20 تا 50 میلی‎گرم وجود دارد که دو سوم آن در غده تیروئید (غده‎ای که در جلوی گردن است) می‎باشد.

–    ید موجب نشاط، شادابی، سرزنده بودن و تناسب اندام می‎گردد.
ید یکی از عناصر معدنی کم مقدار است. این عنصر در ساختمان هورمون های غده تیروئید وارد می شود. کمبود ید موجب بزرگی غده تیروئید می شود که به آن گواتر می گویند.

مقدار ید در بدن 50-20 میلی گرم است و 80-70 درصد آن در تیروئید ذخیره شده است.

الف)کرتینیسم (نوعی عقب افتادگی ذهنی و جسمی) که به علت رشد ناکامل غده تیروئید در دوران جنینی ایجاد می شود. به این ترتیب که مادر در قبل از بارداری دچار کمبود ید است. در دوران بارداری نیز کمبود ید دارد و در نتیجه غده تیروئید کودک رشد کافی پیدا نمی کند. در نتیجه در رشد جسمی و ذهنی کودک اختلال ایجاد می شود. این کودکان قد کوتاه دارند، چاقند، حرارت بدنشان پایین است و دچار رشد ناکافی قوای فکری همراه با رشد ناقص اندام های تناسلی هستند. این بچه ها عمر کوتاهی دارند و انتقال تحریکات عصبی آنها کند است.

میکزودم افراد بالغ: به علت نارسایی تیروئید یا برداشتن آن به وسیله جراحی- به شرط این که هورمون مصرف نشود- ایجاد می شود.

گواتر ساده (آندومیک): به علت کمبود هورمون تیروئید در خون، TSH بیشتری ترشح می شود و غده تیروئید را برای ساختن هورمون، بیشتر فعال می کند. در نتیجه غده تیروئید بزرگ می شود.

در اوایل قرن نوزدهم برای اولین بار وجود ید در بدن حیوانات نشان داده شد و در مطالعات بعدی میزان آن در منابع غذایی و آب آشامیدنی تعیین گردید. بالاخره دانشمندی به نام Chatin در مطالعات خود به این نتیجه رسید که اگرچه این عنصر به طور گسترده ای در طبیعت انتشار یافته است، ولی در بعضی از نواحی که با شیوع موارد گواتر روبه رو هستند، میزان ید در خاک آن مناطق نسبتا کم است. بدین ترتیب گواتر به عنوان یک بیماری ناشی از کمبود ید پذیرفته شد. در ادامه تحقیقات، عنصر ید در تیروکسین (هورمون مترشحه از تیروئید) کشف شد. ید به میزان کمتری نیز در غدد بزاقی و معده وجود دارد. تمام سلولها دارای مقدار جزئی ید هستند. ید در محیط پراکنده است و بیشترین غلظت آن در آب اقیانوسها و مناطق ساحلی موجود است. ید موجود در منابع غذایی و آب آشامیدنی به سرعت از مجاری گوارشی جذب می شود که بیشتر به صورت یدور معدنی است. پس از جذب، بسته به میزان فعالیت غده تیروئید، تا 30 درصد آن به درون غده مزبور وارد می شود. مابقی به وسیله کلیه ها برداشته و از راه ادرار دفع می شود. دفع یدی که به وسیله تیروئید به کار نرفته بدن را در مقابل تجمع در دیگر بافتها و بالنتیجه مسمومیت ناشی از افزایش ید حفاظت می نماید.

–    ید برای رشد و نمو و روئیدن مو لازم است.

–    در حفظ سلامت مو، ناخن، پوست و دندان مؤثر است.

–    در سوزاندن چربی‎ها برای لاغر شدن کمک می‎کند.

–    کمبود آن باعث بیماری گواتر می‎گردد.

–    کمبود ید باعث کم‎هوشی و کوتاهی قد می‎گردد.

–    مصرف زیاد کلم خام باعث می‎شود بدن به اندازه کافی ید جذب نکند.

–    ید فشارهای عصبی را کاهش می‎دهد.

– ید به ساخت کلسترول خون کمک می‎کند و همچنین از رسوب کلسترول در عروق جلوگیری نموده و چربی‎های ناخواسته و اضافی بدن را می‎سوزاند.

– کمبود ید در بدن باعث تشویش و نگرانی می‎شود.

– ید برای معالجه نرمی استخوان، بیماری‎های پوستی و سل نقش ارزنده‎ای دارد.

– استفاده از مواد الکلی باعث از بین رفتن مواد ید می‎گردد.

– ید باعث برطرف شدن خون مردگی عضلات می‎شود.

– ید تنظیم کننده دستگاه قلبی و عروقی است.

– کمبود ید امکان افزایش سرطان غده تیروئید را دارد.

– ید تنظیم کننده تولیدمثل است, این اعمال به عهده هورمون تیروئید است که در بعضی مواقع از ارگان‎های دیگر نیز کمک دریافت می‎کند.

– کسانی که گواتر دارند از خوردن شلغم، برگ و تخم کلم، خردل و از گیاهان تیره شب‎بو مانند کیسه کشیش خوددداری کنند.

– مواد غذایی که در آن‎ها ید موجود می‎باشد: سبزی‎ها که در خاک غنی از ید روئیده باشند، پیاز، تمامی غذاهای دریایی، روزی یک قاشق چایخوری آب دریا، استنشاق هوای دریا یکی از راه‎های بسیار خوب تغذیه ید می‎باشد، تربچه، سیب‎زمینی، مارچوبه، هویج، گوجه‎فرنگی، اسفناج، نخود، قارچ، کاهو، موز، توت‎فرنگی، زرده تخم‎مرغ، شیر، پنیر، روغن کبد ماهی، کنگر، تره‎فرنگی، ترشک، تره، انگور، شاهی و بولاغ اوتی.